Palenie od góry07-07-2015

Jak palić węglem od góry?

Nowoczesne piece umożliwiają spalanie węgla i drewna metodą od góry w dół – ekonomicznie, bezpiecznie, wydajnie i bez dymu. Technikę promuje się m.in. w Szwajcarii, Norwegii i RPA, ponieważ prowadzi do znaczącej redukcji emisji szkodliwych pyłów. Palenisko szybko osiąga pożądaną temperaturę, opał pali się dłużej, a Ty pozbywasz się dymu i smoły w kominie. Jak efektywnie palić ogniem od góry?

Dlaczego od góry?

Korzyści z rozpalania od góry docenili dawno temu żołnierze, którzy w czasie wojny musieli rozpalać ogniska w taki sposób, aby oddział nie został zauważony przez wroga. Palenie od góry polega na przeniesieniu warstwy żaru z dolnej partii kotła na górę paleniska. Żar powoli opada. W efekcie, wydostający się dym ulega spaleniu niemal w całości, a do komina trafiają czyste spaliny. Zamiast szkodliwego dymu, zyskujesz więcej ciepła.

Czy mój piec nadaje się do rozpalania od góry?

Palić od góry możesz w kotłach zasypowych (w większości modeli), kominkach, piecach kaflowych i kuchennych oraz robiąc ognisko. Nawet 90% kotłów w polskich domach to modele górnego spalania (wylot spalin z komory zasypowej znajduje w nich wyłącznie u góry). W razie wątpliwości, zajrzyj do instrukcji obsługi lub zapytaj sprzedawcę/producenta. Najlepsze efekty uzyskasz, jeśli posiadasz kocioł z doprowadzeniem powietrza wtórnego oraz z możliwością kontroli temperatury dopływem powietrza (proste, stabilne, odpowiednio uszczelnione drzwiczki).

Jak krok po kroku rozpalać od góry?

1. Upewnij się, że komin jest drożny, instalacja grzewcza sprawna, kocioł czysty, a kotłownia prawidłowo wentylowana.
2. Wybierz opał. Do palenia od góry nadaje się niemal każde paliwo (węgiel, drewno). Ważne, aby nie było zbyt drobne (jak np. miał), ponieważ powietrze musi przedostać się z dołu przez warstwy opału. Niezalecane jest również palenie od góry węglem kostką i koksem.
3. Ilość paliwa dopasuj do warunków atmosferycznych i potrzeb Twojego domu.
4. Zapełnij opałem mniej więcej połowę paleniska, układając na dole najgrubsze bryły/kawałki.
5. Zakryj wierzch grubszym drewnem (minimum 2 palce).
6. Dodaj kolejną warstwę cienkiego drewna – tylko na środku.
7. Z drobnych patyczków utwórz na środku paleniska stos.
8. Z kilku szczap suchego drewna utwórz 2-3 warstwy.
9. W szczeliny wsadź rozpałkę (np. papier, słomę czy podpałkę grillową).
10. Zamknij dolne drzwiczki i uchyl klapkę na ok. 1 cm. Jeśli masz dmuchawę, ustaw ją na ok. 30%. W przypadku kotła ze sterownikiem, ustaw temperaturę na ok. 60 stopni. 
11. Klapkę w górnych drzwiczkach uchyl na ok. 5 mm.
12. Podpal rozpałkę i zamknij drzwiczki (o ile zostanie zapewniony dopływ powietrza). Pilnuj, by rozpałka nie zgasła.
13. Jeśli rozpałka gaśnie, zwiększ jej ilość lub uchyl szerzej dolną klapkę albo wzmocnij dmuchawę.
14. Gdy uzyskasz żar, możesz ograniczyć dopływ powietrza od dołu oraz zamknąć górną klapkę.
15. Gotowe – aż do ponownego rozpalenia nie musisz zaglądać do kotłowni, chociaż zalecamy regularną kontrolę przy początkowych próbach palenia od góry. Z Twojego komina powinien wydostawać się bardzo rzadki, biały lub szarawy dym (w przypadku węgla o wysokiej kaloryczności – rzadki czarny).

Czy mogę palić od góry bez wygaszania?

Oczywiście! Możesz szybko i wygodnie ponownie rozpalić palenisko, używając resztek żaru (ok. dwóch szufelek). Gorący żar prawdopodobnie sam rozpali nowy zasyp. Jeśli jednak ostygł, użyj podpałki. Możesz też dokładać opał (z umiarem), koniecznie pilnując, by płomienie utrzymywały się.
Jeśli palenie od góry nie wychodzi…

Jeżeli podpałka wciąż gaśnie, spróbuj dodać jej więcej lub zwiększyć dopływ powietrza. Zmagasz się z dymem? Przyjrzyj się stosowanemu paliwu. Kaloryfery nagrzewają się zbyt wolno? Przy ekologicznym paleniu od góry musisz uzbroić się w większą cierpliwość (nawet ok. 30 minut). Kocioł zbyt mocno się nagrzewa? Ogranicz dopływ powietrza i używaj mniejszej ilości opału.

Pamiętaj, że trening czyni mistrza. Z czasem perfekcyjnie "wyczujesz" swój kocioł i paliwo.